Van 3 tot en met 9 augustus 2025 is het de Week van de Assistentiehond. Daarom hebben wij Sidney Tetelepta, lid van de adviesraad en trotse eigenaar van assistentiehond Pablo, enkele vragen gesteld.
Wat is een assistentiehond en hoe wordt een hond dat?
Een assistentiehond is een hond die ingezet wordt als hulpmiddel voor mensen met een handicap, beperking of chronische aandoening. Deze honden worden door een organisatie specifiek getraind op de aandoening en hulpvraag van de persoon die deze hond nodig heeft. De selectie begint al bij een pup. Niet iedere hond is geschikt, zeker niet ieder ras is geschikt! Er wordt gekeken en beoordeeld hoe het karakter van het ras en de pup is. Voor de beeldvorming is het natuurlijk ook niet goed dat iedere hond een assistentiehond wordt. Als voorbeeld: met een chihuahua in een handtas word je niet serieus genomen en met een pitbull kom je nergens binnen. Maar een assistentiehond is pas een assistentiehond wanneer hij een volledige opleiding heeft genoten en door alle (gezondheids)keuringen is gekomen.
Wat kan een assistentiehond allemaal?
Er zijn verschillende soorten:
- Blindengeleidehonden voor mensen met een visuele beperking;
- Assistentiehonden bijvoorbeeld voor mensen met een motorische beperking (ADL-assistentiehond);
- Signaalhonden voor mensen die doof zijn;
- Assistentiehonden voor het signaleren van aanvallen bij epilepsie of diabetes;
- Assistentiehonden voor mensen met het autismespectrum;
- Assistentiehonden voor mensen met een psychische aandoening zoals PTSS, bijvoorbeeld bij oud geüniformeerden.
Deze assistentiehonden vergroten de zelfstandigheid en zelfredzaamheid voor mensen met een handicap, beperking of chronische aandoening.
Mag een assistentiehond overal mee naar toe?
Volgens de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte moeten assistentiehonden overal toegelaten worden en mogen dus overal mee naartoe.
Waarom heb jij een blindengeleidehond en hoe lang heb jij al een blindengeleidehond?
Mijn hond is mijn ogen! Ik heb een blindengeleidehond om mij zelfstandig en onafhankelijk te kunnen verplaatsen en niet afhankelijk te hoeven zijn van derden. Een blindengeleidehond wordt rond zijn tweede levensjaar geplaatst, na zijn opleiding. Hij werkt gemiddeld zes jaar voor een visueel gehandicapte. Daarna gaat hij met pensioen. Pablo is mijn tweede blindengeleidehond.
Is zo’n hond niet lastig??
Ja, zo’n hond is lastig. Een hond heeft verzorging nodig, je moet hem minimaal vier keer per dag uitlaten door weer, wind en warmte. Hij moet er altijd netjes uitzien. Heel plat gezegd: het is geen stok die je in de hoek smijt, maar het is een levend wezen die ook afhankelijk is van jou en liefde en onderhoud nodig heeft. Een haarvrij huis kun je ook vergeten.
Is zo’n hond duur en wie betaalt dat?
Een assistentiehond kost gemiddeld € 25.000,00. Blindengeleidehonden, signaalhonden en een aantal ADL-assistentiehonden worden vergoed door de zorgverzekeraar. Andere soorten assistentiehonden kunnen (voor een deel) worden vergoed vanuit WMO en anders moet de persoon het zelf bekostigen. Het onderhoud van een assistentiehond kost natuurlijk ook wat. Hondenvoer, hondensnacks, dierenverzekering, dierenartskosten, hondentrimmer, speeltjes, een hondenbed, ontworming, antivlooien- en tekenmiddelen, verplichte vaccinaties zijn kosten die aardig in de papieren kunnen lopen.
Is iedere visueel beperkte geschikt voor een assistentiehond?
Nee! Allereerst moet je visus (zicht) onder een bepaald niveau zijn. Zit je hier een fractie boven, dan zie je beroerd, maar heb je geen recht op een blindengeleidehond. Daarna krijg je een test waarin gekeken wordt naar je mobiliteit en oriëntatie, dit is zeker belangrijk, want een blindengeleidehond heeft geen ingebouwde navigatie en weet ook niet wanneer hij kan oversteken. Kom je door deze testen heen, dan heb je je ‘rijbewijs’ behaald.
Wat zijn nu, in 2025, nog de grootste misverstanden over assistentiehonden?
Er is een groep mensen die vinden dat ze zelf een hond kunnen benoemen tot assistentiehond. Je moet een doktersverklaring hebben, wil je überhaupt voor een assistentiehond in aanmerking komen. Sommige mensen voldoen niet aan de eisen, en gaan dan zelf dokteren. Dit schaadt de toegankelijkheid voor alle assistentiehonden en hun gebruikers. Daarnaast zijn er nog steeds oneindig veel toegangsweigeringen met redenen als allergie, angst of door geloofsovertuiging, ondanks de wet die sinds 2016 in werking getreden is.
Waar vraag je nog specifieke aandacht voor?
Er is geen eenduidig opruimbeleid binnen de Nederlandse gemeenten. In de ene gemeente is een visueel gehandicapte vrijgesteld van opruimplicht, in de andere moet hij op zijn knieën en voelen waar de hond zijn behoefte heeft gedaan. Ik zou graag zien dat er een landelijk beleid komt voor mensen die niet zelf de ontlasting van hun hond kunnen opruimen.
Daarnaast zou ik graag zien dat alle honden na zes jaar werken met pensioen gaan en dat ze niet eindeloos doorlopen met hun assistentiehond zodat deze sterft in het harnas.
En over het welzijn van de assistentiehonden: Als de gevoelstemperatuur boven 25 graden is, laat de hond dan niet zijn werk doen, maar geef hem vrij! Een assistentiehond kán en mág niet 24/7 werken. Iedere hond heeft recht op zijn vrijheid en mag daarvan genieten, bijvoorbeeld een fijne wandeling waarbij hij lekker los kan lopen, rennen en spelen.